Sık Sorulan Sorular

Yeni satın aldığınız veya rutin olarak kullandığınız epoksi sisteminizin "Reçine" kısmı ambalaj içerisinde hiç bir işlem yapmadığınız halde kendiliğinden beyazlaşmış bir şekilde görünüyor ise, epoksi reçine kristallenmesi oluşmuş demektir. 

Kristallenmeden kaynaklı beyazlaşma etkisi standart epoksi sistemler için soğuktan kaynaklı normal bir süreçtir. Ürün nihai performansına olumsuz bir etkisi yoktur. Şeffaf ve homojen bir uygulama yapabilmek için reçineyi bu etkiden kurtardıktan sonra kullanmak gerekmektedir. 

Epoksi kristallenmesi nedir?

Kristallenme özet olarak; epoksi reçine ve sertleştirici sistemleri dahilindeki "Reçine" kısmının ambalaj içerisinde beyazlaması olarak açıklanabilir.  Epoksi reçineler farklı kimyasal yapılara sahip olarak çeşitli şekillerde üretilmektedirler. Sıklıkla tercih edilen ve birçok kullanım avantajları sunan standart tip epoksi reçinelerde kristallenme durumu oluşmaktadır. Epoksi reçine kısmının, depolama veya sevkiyat esnasında 15 C derece sıcaklık altında ısıya maruz kalması kristallenme oluşumunun başlamasına sebeptir. 

Kristallenme aşamalar halinde ve her aşamada farklı görünümlere dönüşen şekillerde ilerleyen bir süreçtir. Aşamalar şu şekilde sıralandırılabilir. 

1- Reçine kıvamında koyulaşma, oda sıcaklığındaki esas kıvamına göre daha yoğun bir görünüm.

2- Reçine parkalığında zayıflama, mat şeffaf bir görünüm.

3- Şeffaflıkta zayıflama, flu bir görünüm.

4- Şeffaflığın azalması, beyazımsı bir sıvı görünüm.

5- Şeffaflığın kaybolması, süt beyazı bir sıvı görünüm.

6- Sıvılıkta zayıflama, ambalaj dibinde pütürlü bir görünüm.

7- Sıvılık kaybı, ambalaj içerisinde tümüyle pütürlü (şekerlenmiş türde) bir görünüm.

8- Katılaşma, ambalaj içinde tamamiyle kurumuş, sertleşmiş bir görünüm.

Yukarıda bahsedilen durumların/aşamaların gözlenmesi halinde epoksi reçine kullanımını durdurmalı, kristallenme etkisi giderilmeli ve tekrar kullanıma geçilmelidir. Bu süreç sonunda normalleştirilmiş epoksi reçinede herhangi bir performans kaybı söz konusu olmayacaktır.

Epoksi kristallenmesi nasıl giderilir?

Aşamalardan herhangi bir süreç gözlemlediğiniz taktirde reçine kısmını ısıtarak kristallenme etkisini giderebilirsiniz. Kristallenme etkisinin giderilebilmesi için reçinenin 60 : 80 C derece sıcaklığa bir süre maruz kalması gerekmektedir. Fırın içi ısıtma veya benmari ısıtma yöntemleri kullanılarak yapılmalıdır. 

Benmari yöntemi ile ısıtma;

• Bir su ısıtıcı yardımıyla kaynar su hazırlayın,

• Hazırlanan sıcak suyu derin bir kaba dikkatlice boşaltın,

• Kristallenme aşamasına geçmiş reçine ambalajını ağzı kapalı bir şekilde sıcak suyun içerisine diklemesine yerleştirin,

• 15-20 dakika su soğuyuncaya kadar bekleyin,

• Daha sonra reçine kapağını açın ve berrak/şeffaf bir renk gözlemleniyor ise işleme son verin. 

• Etkisi kaybolmamış ise aynı işlemi bir kaç kez tekrar edin.

Fırın yöntemi ile ısıtma;

• Kristallenme aşamasına geçmiş reçineyi plastik ambalajından metal bir kaba aktarın,

• Metal kabı fırın içerisine yerleştirin,

• Minimum 60 C sıcaklık olacak şekilde fırını ayarlayın ve reçine tamamen şeffaflaşana kadar bekleyin, 

• Şeffaf görünüme ulaşmış reçineyi oda sıcaklığına (24 C) ulaşana dek soğumaya bırakın. 

Lütfen Dikkat :

• Kristallenme oluşumu sadece reçine kısmında oluşmaktadır.

• Sertleştiricileri bu süreçte ısıya maruz bırakmayınız.

• Isıtılmış reçineyi oda sıcaklığına soğutulduktan sonra kullanınız. Isıtılmış reçinenin direk kullanımı çalışma ve kuruma sürelerinde aşırı değişimlere sebep olacaktır.

• Benmari yöntemi uygularken reçine içerisine kesinlikle su girmemelidir.

• Isıtma işlemlerinde kişisel güvenlik önlemlerini almayı unutmayınız. 

Epoksinin bazı kısımları sertleşti, bazı kısımları hala sıvı. Neden olmuş olabilir?

Epoksi sistemler, epoksi reçinesi ve epoksi sertleştiricisinin birleşme reaksiyonu ile kuruyan sistemlerdir. Bu reaksiyonun başlayabilmesi için reçine ve sertleştiricinin bira araya gelmesi gerekir ve bu buluşma reaksiyon sürecini başlatır, ürünlerin homojen bir şekilde birbirlerine karışması ise süreci başarılı bir şekilde sonlandırır ve epoksi kuruması gerçekleşir. 

Kurumanın kısmi bölgelerde olması veya kısmi bölgelerde olmaması durumu tamamen sistemin karıştırılması hususu ile ilgilidir. Bu hususta dikkat edilmesi gereken detaylar için "Epoksi Karışımı Nasıl Yapılır" başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Epoksi nasıl karıştırılır?

Epoksi sistemlerin sertleşmesi için reçine ve sertleştiricinin kimyasal reaksiyona girmesi gerekmektedir. Karışım, epoksi kullanımda önemli bir adımdır. Kimyasal reaksiyonun sorunsuz gerçekleşmesi için karışım içerisinde reçine ve sertleştiricinin homojen bir şekilde dağılması gerekmektedir. Bu durum karışımın iyi yapılmasına bağlıdır. Homojen bir şekilde yapılmayan karışımlarda, lokal alanlarda veya tüm bölgelerde kürleşme sorunları oluşur. 

Doğru bir karışım için aşağıdaki maddelere dikkat ediniz;

1- Kullandığınız reçine tipine ait olan karışım oranlarına mutlak suretle uyunuz. Aksi taktirde karışımı ne kadar iyi yapmış olmanızın bir önemi olmayacaktır ve yine kürlenme sorunları yaşayabilirsiniz. “Hangi Karışım Oranında Karıştırmalıyım?” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 

2- Karışım yapacağınız kabın ve karışım aparatınızın temiz ve kuru olduğundan emin olun.

3- Karışım kabınızı hassas terazi üzerine yerleştirin ve kap darasını alarak terazinizi sıfırlayın. 

4- Darası alınmış kap içerisine evvela gerekli miktarda hesaplanmış epoksi sertleştiriciyi dökün ve tekrar darasını alarak terazinizi yeniden sıfırlayın.

5- Tekrar darası alınmış sertleştirici dolu kabın üzerine gerekli miktarda hesaplanmış reçineyi dökün. Bu aşamada kullandığınız reçine ve sertleştiricilerin kapaklarını kapatmayı unutmayınız.

6- Tartılmış reçine ve sertleştiriciyi uygun bir karıştırma aparatı ile (tahta çubuk, metal kaşık, cam baget, karıştırıcı mikser ucu vb.) karıştırmaya başlayın.

7- Karışımı yaklaşık 100 devir/dakika hız olacak şekilde en az 2 dakika olacak şekilde karıştırın. Karışım yaptığınız malzeme miktarı arttıkça karışım süreniz veya karıştırma hızınızı artırmanız gerekebilir. Karışıma başladığınız anda evvela sistemde bir bulanıklaşma oluşacaktır ve karışım devam ettikçe tekrar şeffaflaşmaya başlayacaktır. Tümüyle şeffaflaşana kadar karıştırdıktan sonra, karışım çubuğunuzu takip eden bir damar deseni görmüyorsanız karışımın ilk aşaması tamamlanmış demektir. 

8- İlk aşaması tamamlanmış karışımı, temiz bir başka kaba sıyırarak aktarınız ve tekrar karıştırınız.

9- İkinci sefer karıştırdığınız karışımı kullanmadan önce ürünün sahip olduğu çalışma süresini dikkate alarak bir müddet dinlendiriniz ve daha sonra uygulama yapacağınız alana dökerek işleminizi tamamlayabilirsiniz. 

Epoksi sertleşmedi (kurumadı, kürleşmedi). Nedeni nedir?

Epoksi sistemlerde kuruma kaplama tipleri ve döküm tipleri arasında iki farklı şekilde gerçekleşir. Kaplama tipi epoksi sistemlerde kuruma reaksiyonu homojen başlar ve homojen biter. Döküm tiplerinde ise kuruma döküm bölgesinin ortasından başlar ve kenarlara doğru hareket eder. Her iki tipte de nihai sertlik eşit kalınlıktaki epoksinin her alanında aynı derecededir. Sadece bu dereceye ulaşma süreleri değişecektir. 

Epoksi tipleri üretilirken farklı sertliklerde ve farklı kuruma sürelerinde üretilebilmektedir. Sertlik derecesi Shore D ölçü cinsinden değerlendirilmektedir ve Shore D = 10 ila 95 değer aralığında olabilmektedir.  Epoksilerin sahip oldukları sertlik değerleri,  epoksi mamülün ulaşacağı maksimum sıcaklık dayanımı seviyesine kadar geçerlidir. Epoksiden yapılan bir mamülün ısı dayanım seviyesi üzerine çıkacak bir sıcaklık etkisi, ürünün sertliğini değiştirir. 

Örneğin: 65 C ısı dayanımı olan bir epoksi mamülü 25 C oda sıcaklığında 85 Shore D sertlik gösterirken, ısının 80 C ye çıkması sertliğin 60-65 seviyelerine gerilemesine sebep olabilir. 

Bu bilgiler ışığında aşağıdaki maddeleri değerlendiriniz.

• Epoksiniz bir kısmı sertleşti ve bir kısmı sıvı kaldıysa; Karışım ile ilgili problem var demektir. Karışım, epoksi kullanımında önemli bir adımdır. Karışım ile ilgili detayları doğru yaptığınızdan emin olunuz. "Epoksi Nasıl Karıştırılır?" başlıklı yazımıza bakınız.
   

• Epoksiniz bir kısmı sertleşti ve bir kısmı esnek kaldıysa; 

1- Homojen karışmamış olabilir.

2- Sertleşen bölge ile esnek kalan bölge kalınlık farkı olabilir. Kalın satıhlar erken, ince satıhlar geç kurur. 

3- Erken karar vermiş olabilirsiniz. Kuruma süreciniz devam ediyor olabilir. Özellikle kalın döküm epoksiler yapısal olarak geç kurumasına ek olarak ürünün düşük kalınlıkta kullanılması normalden daha geç kurumasına sebep olacaktır. Ayrıca kalıptan çıkma süresi olarak belirtilen süre mekanik sertliğin başlangıç süresine denk gelir, nihai sertleşme süresini ifade etmez. Kalıbın boşaltılıp yeni döküme hazırlanabilmesi için belirtilmiş bir süredir. 
 

• Kuruma tüm alanda eşit seviyede fakat sertlik çok yetersiz ise; 

1- Seçtiğiniz epoksi tipinin sahip olduğu sertlik değerine bakınız. Ürün olması gereken kadar sertleşmiştir fakat bu değer beklentilerinize yeterli olmayabilir. Bu durumda daha sert kuruyabilen farkli bir epoksi tipi ile çalışabilirsiniz.

2- Seçtiğiniz tipin nihai sertleşme süresini kontrol ediniz. Nihai sertleşmeler 25 C oda sıcaklığında 7-14 gün aralığında tamamlanır. Bu sürenin tamamlanmasını bekleyiniz.

3- Kalın döküm tipi reçine ile ince döküm yapılmış olabilir. Bu durum nihai sertliği geciktirebilir ve hatta nihai sertlik seviyesine hiç ulaşamayabilirsiniz. Çözüm için ürün üzerine ikinci bir kat ince tip reçine ile kaplama yapılabilir.

4- Sistem çok fazla soğuk ortamda kalmış olabilir. Epoksiler reaksiyon esnasında belli bir tepe sıcaklık değerine ulaşmalıdır. Kalınlığın az olması ve/veya ortam ısısının çok düşük olması tepe sıcaklığın oluşumunu engelleyeceğinden nihai sertlik gecikebilir ve hatta nihai sertlik seviyesine hiç ulaşamayabilirsiniz.

5- Karışım oranı doğru ayarlanmamış olabilir. Karışım oranları epoksi tiplerine göre farklılık gösterir. Kullandığınız ürünün etiketinde ve kullanım kılavuzunda bu bilgiler mevcuttur kontrol ediniz. Ayrıca karışım oranı konusunda "Ne Kadar Epoksi Kullanmalıyım" linkine tıklayarak hesaplama desteği alabilirsiniz.

6- Karışım oranı ağırlıkça hesaplanmalıdır ve karışım ayarlanırken hassas terazi kullanılmalıdır. Terazi ile ağırlıkça yapılması gereken ölçülendirme göz kararı veya bardak, şırınga vb. hacim kapları ile yapılmamalıdır. Bu durumun oluşturduğu olumsuz etki sebebiyle epoksiniz tam olarak kurumayabilir. "Karışım oranını ne ile ölçmeliyim" başlıklı yazımızı inceleyiniz.

7- Karışım hazırlamak için kullandığınız terazinin doğru tarttığından emin olun.  "Hassas terazi kullanmalimiyim" başlıklı yazımızı inceleyiniz.

8- Epoksi karışımı içerisine katılan pigmentlerde nihai sertleşmeyi engelleyebilmektedir. "Epoksi pigmenti ne miktarda kullanmalıyım" başlıklı yazımızı inceleyiniz.

9- Epoksi sistemi içerisine eklediğiniz herhangi bir madde veya cisim, kürlenme reaksiyonunu olumsuz yönde etkilemiş olabilir. Epoksi içerisine eklediğiniz maddelerin, epoksi ile uyumunu kontrol edin ve emin olduktan sonra kullanın.

Epoksi satın alırken beklentilerinize ve amacına en uygun ürünü seçmeye çalışınız. Seçtiğiniz ürünle çalışıyor iken de kullanım detaylarına ve ortam şartlarına uymaya azami seviyede özen gösteriniz. 

Epoksi sıcağa karşı dayanıklı mı?

Epoksi sistemlerin tiplerine göre değişen farklı ısı dayanım dirençleri vardır. Bu dirençler ürünlerin sahip oldukları özelliklere göre 50 C den 170 C ye kadar çeşitlilik göstermektedir. Seçeceğiniz ürünün özelliklerine bakarak sahip olduğu ısı dayanımını görebilirsiniz. Epoksi sistemlerin mekanik ve kimyasal özelliklere tam haiz olabilmeleri için 24 C oda sıcaklığında 7 günlük final kuruma süresini tamamlamış olması gerekir. Düşük sıcaklıkta meydana gelen kürlenme epoksi sisteminin sahip olduğu ısı dayanımını da düşürmektedir. Aynı şekilde kürlenme esnasında sıcaklığın yükseltilmeside ısı dayanımına artı yönde katkı sağlayacaktır. 

Epoksi sistemler ısı dayanım değerinden daha fazla sıcaklığa maruz kalması durumunda; Sistem sertlik kaybına uğrayacaktır ve geçici yumuşama meydana gelecektir. Yumuşama durumu ürün tekrar normal oda sıcaklığına dönüldüğünde kaybolur ve sistem eski sertliğine geri döner.